تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب: مطالعه موردی دانشگاه شهید باهنر کرمان

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی گرایش بازیابی اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران

² هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، ایران، نویسنده مسئول

³ هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

⁴ هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، ایران

چکیده

هدف: هدف تحقیق حاضر، تحلیل رفتار جستجو و ارزیابی قضاوت ربط کاربران از بازیابی اطلاعات در محیط فرا پیوندی وب است.
روش: این پژوهش کاربردی/بنیادی است که با روش ترکیبی انجام‌شده است. جامعه پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و سایر حوزه‌های مختلف علوم در دانشگاه باهنر از سال ۹۶-۹۷ بودند؛ که به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند تعداد ۵۰ نفر انتخاب شدند. این پژوهش از طریق مصاحبه ساختاریافته با ضریب پایایی همسانی درونی بالاتر از (7/0) سنجیده شد و روایی (بیرونی و درونی) آن را 5 نفر از اساتید تائید کردند. از نرم‌افزارهای اس پی اس اس (ورژن 23) و مکس کیو دی‌ای استفاده گردید.
یافته‌ها: یافته‌های بخش کیفی نشان داد در بین مرورگرها، فایرفاکس و در بین موتور کاوش گوگل بیشتر مورداستفاده بوده است. کاربران در الگوی 5 مرحله‌ای هر جستجو را انجام دادند: شروع جستجو، تدوین کلیدواژه، راهبری جستجو، بازیابی و ارزیابی نتایج، استخراج اطلاعات. در تدوین کلیدواژه، فن عام به خاص و در راهبری جستجو، دنبال کردن لینک‌ها و منوها دارای بیشترین استفاده است. یافته‌های بخش کمّی نشان داد همه متغیرهای موردبررسی در وضعیت مطلوب قرار داشتند و میزان رضایت و ربط نتایج در بین دانشجویان رشته علم اطلاعات بیشتر از دیگر رشته‌ها است. نتیجه‌گیری: افزایش و کارایی سامانه‌های بازیابی اطلاعات از یک‌سو و مهارت کاربران از سوی دیگر ازجمله مسائلی هستند که سبب بهینه‌سازی فرایند کاوش می‌گردد. درک رفتارهای انسانی در دسترسی به اطلاعات نسبت به افزایش و کارایی سامانه‌ها و مهارت کاربران در بعد ثانویه قرار دارد. ازاین‌رو نظام‌های بازیابی هوشمند در تعامل اطلاعات نقش بسزایی دارند و امروزه سعی بر آن است بتوان در تعامل کاربر و نظام‌های اطلاعاتی، اطلاعات معنادار و مرتبط‌تر به دست آورد و این امر درگرو درک سیستم‌های اطلاعاتی از نیازها و رفتارهای کاربران است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Search behavior analysis and evaluation of the relevance of the users of data retrieval In a web-based environment (case study)

نویسندگان [English]

• mahdieh momenabadi ¹
• zohre miehossini ²
• Nadjla Hariri ³
• zahra abazari ⁴

² Department of library and Information Science, Islamic Azad University, North Tehran Branch

³ professor, Department of Knowledge and Comunication Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, IRAN

⁴ FACULTY MEMBER OOF ISLAMIC aZAD UNIVERSITY

چکیده [English]

The purpose of the analysis of search behavior and evaluation of the relevance of the results of web information retrieval between graduate students of different fields of science at the Shahid Bahonar University of Kerman is in the process of evaluating the results of the search. This is an applied research that has been done with a hybrid method. The research population consisted of undergraduate and postgraduate students from different fields of science studying at the university from 1997 to 1996. This research was done with a two-question scenario. Searches were provided with the software of the KMT Studio, recording, viewing and text file of each search. Texts were coded with software maxqDA10. In order to measure the satisfaction of the recovery system and the relevance of the results, a structured interview was conducted and data were collected. Results were analyzed by SPSS-23 software. The results showed that Google and Firefox were among the most widely used browsers. Users performed the five steps of each search: start a search, compose a keyword, search navigation, retrieve and evaluate results, extract information. All of the variables examined were in desirable condition and the satisfaction and relevance of the results among students in the field of information science and knowledge is more than other disciplines

کلیدواژه‌ها [English]

• Search behavior analysis
• relevancy judgments
• user satisfaction
• usefulness of search results
• trust in search results